In memoriam:
oud-pastoor Thijs Moons, o. praem.
Op 30 april jl. overleed Thijs Moons, emeritus-pastoor van de voormalige parochie St. Jan Geboorte te Vlijmen. Thijs Moons werd geboren te Helmond op 18 augustus 1929. In 1950 trad hij in bij de norbertijnen in de abdij van Berne te Heeswijk waar hij in 1956 de priesterwijding ontving. Na enkele jaren actief te zijn geweest als kapelaan te Gemert, leidde zijn weg in 1963 naar Vlijmen. Meer dan 30 jaar lang was hij er pastoraal actief; eerst als kapelaan bij pastoor Victor van Sinnen van wie hij in 1970 de leiding van de Vlijmense parochie overnam. In 1994 nam hij afscheid van de parochie St. Jan Geboorte als laatste “norbertijnerpastoor”. Bij zijn vertrek gaf de abdij het Berne het patronaatsrecht na meer dan 700 jaar terug aan het bisdom. In zijn opvolger, pastoor Piet Goedhart trad in Vlijmen dan ook de eerste wereldheer (priester van het bisdom) aan.
Toen pastor Moons in Vlijmen werd benoemd, was het tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) in volle gang. Deze wereldwijde kerkvergadering liet ook de kerk in Nederland niet onberoerd. Het oude voldeed niet meer. Men ging op zoek naar nieuwe vormen. Voor sommigen was het een verwarrende tijd, anderen zagen vooral kansen en proefden een nieuwe dynamiek. Aan die nieuwe dynamiek gaf pastoor Moons volop ruimte en groeikansen. De verworvenheden van het Vaticaans Concilie maakte hij zich eigen. Hiermee gaf hij zijn pastoraat klank en kleur. Dit bleef niet onopgemerkt. In de Vlijmense parochie ontstonden, zoals in die dagen op tal van plaatsen, velerlei werkgroepen die de eigen verantwoordelijkheid van de gelovigen concreet vorm gaven. Bij deze en vele andere initiatieven werkte pastoor Moons stimulerend. Hij wist mensen te motiveren om als Gods volk onderweg te bouwen aan een gemeenschap waar ieder zijn steentje aan bijdroeg.
Onder zijn pastoraat vond ook de discussie plaats omtrent het al dan niet behouden van de neogotische kerk. Reeds in 1964 hadden kerkbestuur en bisdom gezamenlijk het besluit genomen tot nieuwbouw. Een nieuwe kerk zou meer recht doen aan de nieuwe beleving van het samen kerk-zijn. Bovendien kende de neogotische tempel een achterstallig onderhoud van heel grote omvang. Toen Thijs Moons tot pastoor werd benoemd, steunde hij het reeds genomen besluit en ging samen met zijn kerkbestuur voor nieuwbouw.
Echter, zoals Bredero ooit zei: “het kan verkeren”. In 1971 vonden een aantal Vlijmense parochianen elkaar in hun verzet tegen de voorgenomen kerksloop. Hun geluid vond weerklank bij de toenmalige gemeenteraad. Eén en ander leidde ertoe dat de Vlijmense kerk op de lijst van beschermde monumenten werd geplaatst. Afbraak was vanaf nu onmogelijk. Voortaan leek restauratie de enige optie. De reactie van pastoor Moons in deze was groots. Hij verstond de kunst om een streep te trekken onder de hele discussie en schaarde zich vanaf dat moment achter het genomen besluit. Sterker nog: uiteindelijk werden behoud en onderhoud van de kerk van St. Jan zijn grote trots.
De voorgenomen restauratie zou wel heel wat gaan kosten. Pas in 1977 kwam er uitzicht op gedeeltelijke subsidie en konden de werken een aanvang nemen. Voor het opknappen van het interieur was er echter weinig of geen geld meer. Pastoor Moons richtte zich met die boodschap tot zijn parochianen. Niet zonder succes. In maart 1981 begon een ploeg van 19 vrijwilligers aan die flinke klus. Gaandeweg boden zich meer parochianen vrijwillig aan om Gods woning onder de mensen op te frissen. In oktober 1982 vierde de parochie feest. Terecht en met gepaste trots want tal van vrijwilligers waren immers zowat 1,5 jaar flink in de weer geweest om hun kerkgebouw op te knappen en een nieuwe glans te geven. Samen kerk zijn. Pastoor Moons sprak er niet alleen voor; hij maakte het met zijn parochianen heel concreet waar. Dit schiep een band waarvan de weerklank nu nog in verhalen te beluisteren valt.
Bij zijn afscheid in oktober 1994 werd door de parochianen een kleurrijk glas-in-loodraam aangeboden. Een blijvend aandenken aan deze “pastor bonus”. Het is te bezichtigen in het oostelijk transept van onze kerk. Het beeldt de doop van Jezus uit door St. Jan de Doper, patroon van de kerk. Zoals Johannes de Doper naar zijn Heer Jezus Christus verwees, zo deed Thijs Moons dat op zijn eigen wijze. Ruim 30 jaar heeft hij zo in Vlijmen gebouwd aan Gods woning onder de mensen.
Na zijn emeritaat, was hij als priester dienstbaar bij de missiezusters van Asten waar hij vaak de vieringen voorging. Later verleende hij assistentie in Eindhoven bij de Broeders van Liefde en bij de Zusters van Glorieux. Naarmate de tijd verstreek, boette zijn gezondheid danig aan kracht in zodat begin 2017 een verhuizing naar de abdij van Berne niet langer kon uitblijven. Vermindering van mentale krachten gingen steeds meer zijn leven bepalen. Een opname in het verpleeghuis van Laverhof werd noodzakelijk. Uiteindelijk eiste corona zijn tol.
Zijn leven, werken en sterven werden herdacht tijdens de eucharistieviering in de abdijkerk van Berne op woensdag 6 mei jl., waarna hij ten grave werd gelegd bij zijn medebroeders op het kerkhof van de abdij. Vanwege corona vond het afscheid in besloten kring plaats. Dankbaar om wie hij was en om al wat hij ons naliet, bevelen we hem aan bij zijn Heer en Schepper. Dat hij mag leven, de dood voorbij.
Pastoor David Lebrun
Vlijmen, 11 mei 2020